Wednesday, January 6, 2010

Τα Θεοφάνια στην ελληνική παράδοση

Στην Καλαμαριά οι ναυτοπρόσκοποι έδωσαν τη δική τους νότα στον εορτασμό των Θεοφανείων.

Η γιορτή των Φώτων, τα Θεοφάνια, είναι για το λαό μας μεγάλη γιορτή. Τότε αγιάζονται τα νερά και διώχνονται όλες οι κακές δυνάμεις ("παγανά", "καλικάντζαροι").
Ο αγιασμός των νερών γίνεται αρχικά την παραμονή των Θεοφανίων στην Εκκλησία. Στη συνέχεια ο ιερέας με το Σταυρό επισκέπτεται όλα τα σπίτια της ενορίας του και αγιάζει, δηλαδή ραντίζει μ ένα κλωνί βασιλικό, όλα τα μέλη της οικογένειας και όλους τους χώρους του σπιτιού (στα χωριά αυτό γίνεται ανήμερα των Φώτων).
Επίσης την παραμονή τα παιδιά γυρνούν από σπίτι σε σπίτι λέγοντας τα κάλαντα ( ¨Σήμερα τα Φώτα και ο Φωτισμός....")
Ανήμερα γίνεται ο μεγάλος αγιασμός των υδάτων. Όλοι οι πιστοί πίνουν
με ευλάβεια από τον αγιασμό (συμβολικά τρεις γουλιές). Από το ναό ξεκινά μια λαμπρή πομπή, που την ακολουθεί όλος ο κόσμος και καταλήγει στη θάλασσα, σε ποτάμι ή σε δεξαμενή νερού. Ο ιερέας ρίχνει το Σταυρό στα νερά. Αμέσως ηχούν οι σειρήνες των πλοίων, σημαίνουν χαρμόσυνα οι καμπάνες και αφήνονται περιστέρια ελεύθερα να πετάξουν. Νέοι άντρες βουτούν στα νερά και συναγωνίζονται ποιος θα πιάσει το Σταυρό. Σε κάποιες περιοχές αυτός που βρίσκει το Σταυρό έχει την τιμή να περιφέρει την ευλογία του Σταυρού από σπίτι σε σπίτι.
Αφού αγιαστούν τα νερά, σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας κατεβαίνουν στο γιαλό και βουτούν στο νερό τα γεωργικά τους εργαλεία, ακόμη και τις άγιες εικόνες.
Με τον αγιασμό ραντίζουν όλους τους χώρους του σπιτιού, τα δέντρα του κήπου, τα χωράφια, τα αμπέλια και τα ζώα.
Έτσι η καθαρτική δύναμη του Σταυρού πηγαίνει παντού και διώχνει κάθε κακό και μόλυσμα.

Ypoloipo